Mineralen en spoorelementen

04-02-2022

Mineralen en spoorelementen zijn essentieel voor het normaal functioneren van ons lichaam. Een tekort leidt tot metabole verstoringen, een overdosis kan een intoxicatie veroorzaken.

Ze kunnen deels worden opgeslagen in ons lichaam als reserve en deels het lichaam verlaten via stoelgang, urine, haar, menstruatievocht, sperma, huid.

Functies

Mineralen leveren o.a. een bijdrage in het skelet en de tanden, de waterhuishouding en de zenuwgeleiding.

Sporenelementen spelen een rol in het schildklierhormoon, de hemoglobine, de botten, de immuniteit, de vruchtbaarheid, de glucosetolerantiefactor, de bloedstolling, het elimineren van zware metalen, de groei en wondgenezing.

Bronnen

  • Calcium: melk en melkproducten, groene groenten, zeewier, kaas, noten en zaden, vijgen, sojabonen...
  • Jodium: zeewier, zeevis, schaal- en schelpdieren, brood...
  • Kalium: aardappelen, brood, melk en melkproducten, vlees en vleeswaren, groenten, fruit, peulvruchten, noten, koffie
  • Natrium: van nature in alle voedingsmiddelen aanwezig, behalve suiker, olie en vetten.
  • IJzer: volkorenproducten, vlees, vis, gevogelte, schaal- en schelpdieren, peulvruchten, groene groenten, noten, zaden, fruit, aardappelen
  • Fosfor: melkproducten en melk, volkoren graanproducten, eieren, vlees, vis, peulvruchten, groenten
  • Magnesium: groene groenten, melk en melkproducten, kaas, volkorenproducten
  • Chloor: zeezout, keukenzout...
  • Zink: vlees, vis, peulvruchten, graanproducten, melk en melkproducten, aardappelen, groenten, fruit
  • Koper: groenten, fruit, graanproducten, noten, orgaanvlees, cacao
  • Fluor: zeevis, thee, drinkwater
  • Kobalt: talrijk aanwezig in voedsel
  • Chroom: volkorenbrood, lever, vlees, groenten, rietsuikermelasse, ahornsiroop, biergist
  • Seleen: kip, eieren, volkorenproducten, look, haring, paranoten
  • Mangaan: volkorenproducten, groenten, vruchten, noten, peulvruchten, thee, cacao
  • Molybdeen: brood en graanproducten, melk, bladgroenten, noten, peulvruchten, eieren, lever

Relatie tot gezondheid

Tekorten van mineralen worden veroorzaakt door:

  • Primair: eenzijdige voeding, geraffineerde voeding, uitputting van de bodem
  • Verhoogde behoefte: zwangerschap, lactatie
  • Minder beschikbaar omwille van: medicatie, ziekte, darmproblemen, verliezen via nieren
  • Competitie tussen mineralen en spoorelementen onderling

Kleine tekorten leiden niet meteen tot duidelijk klachten. Bij langdurig ernstig tekort zijn duidelijke klinische symptomen waarneembaar, zoals osteoporose bij een tekort aan calcium of anemie bij een tekort aan ijzer.

Een overdosis aan mineralen kan veroorzaakt worden door:

  • Primair: via de voeding (bijv. natrium)
  • Milieu
  • Supplementen

Calcium zou een beschermende functie hebben tegen darmkanker, selenium tegen prostaat- en borstkanker.

Een goede verhouding tussen calcium en fosfor zou osteoporose kunnen voorkomen terwijl een beperkte consumptie van zout hypertensie voorkomt.

Besluit

Zorg voor voldoende afwisseling in je voeding voor een goed evenwicht van mineralen en spoorelementen.