Kan vertaalwerk ooit volledig overgenomen worden door technologie?

31-03-2023

Technologie (denk aan vertaalmachines, kunstmatige intelligentie) kan een menselijke vertaler nooit helemaal vervangen, maar technologie kan wel een grote hulp zijn voor een vertaler.


Ik geef toe dat de kwaliteit van de machinevertalingen steeds verbetert, maar vertalen is veel meer dan zinnen omzetten van de ene taal in de anderen. Volgens mij zal een machine/robot/technologie de inhoud van een tekst nooit kunnen interpreteren zoals een menselijke vertaler dat doet. Een menselijke vertaler kan door die interpretatie het juiste gevoel meegeven aan de doeltekst. Het gevoel dat ook uitstraalt van de brontekst. Een machinevertaling lijkt me een goede oplossing voor huiselijk gebruik (bijvoorbeeld een handleiding van een toestel vertalen voor eigen gebruik), maar professionele teksten moeten ook professioneel blijven. En ze moeten de juiste boodschap overdragen naar het doelpubliek. Daarom is het zo belangrijk om als vertaler ook te weten waarmee je bezig bent: Wie is je klant? Wie is het doelpubliek? Wat is de boodschap die je klant wil overbrengen op zijn doelpubliek? Welk gevoel wil je klant oproepen bij zijn doelpubliek?

Ik zie wel de evolutie naar MTPE: starten vanaf een machinevertaling en die 'verbeteren' naar een menselijke vertaling. Dat is iets waar ik me ook in kan vinden. Dit kan je als vertaler wel wat tijd besparen, waardoor je klanten meerdere opties kan aanbieden. Waar een 100% menselijke vertaling meer tijd vraagt en dus ook een hoger prijskaartje, kan MTPE besparen op tijd en kosten. De machinevertalingen geven in grote lijnen de inhoud van de tekst weer. Met kunstmatige intelligentie kan je deze machinevertaling verfijnen met bijvoorbeeld de juiste terminologie. En als kers op de taart voeg je dan de menselijke waarde toe: de doeltekst, die nu inhoudelijk klopt, ga je herschrijven om ook het juiste gevoel erin te leggen.